Dwunastego listopada 2024 r. odbyło się sympozjum naukowe „Światopogląd a interpretacja prawa” zorganizowane przez Wydział Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Wydarzenie otworzył ks. dr hab. Andrzej Wójcik, dziekan Wydziału Prawa Kanonicznego UPJPII, który przedstawił prelegentów oraz gości z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Wprowadzenia dokonał ks. prof. dr hab. Tomasz Rozkrut, prorektor ds. nauki UPJPII.

Celem pierwszej sesji była analiza zagadnienia przedstawionego w formie pytania: „Czy osoby o różnych światopoglądach jednakowo interpretują prawo?” Pierwszy prelegent prof. Jerzy Stelmach (UJ) wskazał rozmaite przyczyny determinujące sposób interpretacji prawa. Poza światopoglądem przywołał między innymi trudność w definiowaniu istotnych pojęć, luki w prawie, konflikty praw podstawowych oraz sytuacje społeczne, w których dokonuje się interpretacji. Ten sam temat podjął ks. prof. Franciszek Longchamps de Bérier (UJ). W swoim wystąpieniu ukazał prawo jako część kultury i sposób organizowania rzeczywistości. Przywołał przykład dwóch sędziów Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych o skrajnie odmiennych poglądach, które nie stanowiły przeszkody dla ich głębokiej przyjaźni, prowadziły jednak do odmiennych interpretacji prawa w zasadniczych kwestiach. Moderator ks. dr hab. Andrzej Wójcik (UPJPII) poprowadził debatę, w której uczestnicy zadawali pytania i dzielili się refleksjami na temat wpływu różnic światopoglądowych na rozstrzyganie spraw prawnych.

W drugiej sesji poruszono temat: „Wpływ współczesnych przemian światopoglądowych na interpretację przyczyn nieważności małżeństwa”. Otworzył ją referat ks. dr. hab. Piotra Ryguły, prof. UKSW, który zilustrował proces wprowadzania do hiszpańskiego prawa cywilnego instytucji małżeństwa w formie przypominającej małżeńskie prawo kanoniczne. Prelegent zauważył, że mimo różnorodności religijnej i światopoglądowej taka analogia była konieczna dla zagwarantowania społecznej akceptacji małżeństwa jako związku cywilnego. Kolejny wykład wygłosił ks. dr hab. Leszek Adamowicz, prof. KUL. Wspomniał rolę rodziny jako środowiska kształtowania wartości. Wskazał elementy składowe światopoglądu oraz procesy, które mogą prowadzić do zmiany perspektyw światopoglądowych. Dyskusję moderował przewodniczący tej sesji ks. dr hab. Piotr Majer, prof. UPJPII. Podjęto temat relacji między kulturą a prawem, szczególnie w kontekście przemian społecznych.

Spotkanie pozwoliło zgromadzonym lepiej zrozumieć wpływ różnic światopoglądowych na interpretację prawa oraz zainspirowało do dalszych dociekań w tej dziedzinie. Zachęcamy do odwiedzenia strony internetowej, gdzie dostępne jest nagranie wszystkich wystąpień:

tekst s. Marta Mucha CHR

Galeria